Ostatnio rozważaliśmy tematykę języków kodowania tego co nazywamy stroną internetową. Bazując na tej wiedzy można nabrać przekonania, że tworzenie stron WWW jest co najmniej wiedzą specjalistyczną i wymaga długiej nauki. Poniekąd jest w tym stwierdzeniu nieco prawdy. Jednakże w odsieczy pojawiły się systemy zwane CMS czyli systemy zarządzania treścią (ang: Content Management System). Dostarczają one twórcy kontentu (czyli treści, jakie chciałby on dostarczyć odbiorcom) narzędzia, które wyręcza go niejako w zakresie pozyskania wiedzy o językach kodowania. CMS umożliwiają składanie upragnionej strony niejako z klocków. W ten sposób nie różnią się zbytnio od np. edytorów tekstu typu Word, gdzie ta aplikacja zajmuje się składem tekstu operując tzw. layout’em czyli odpowiednim formatowaniem strony, możliwością wybrania wielkości i rodzaju czcionki, wstawienia grafiki, wykresu, zestawienia liczbowego, oferuje automatyczne numerowanie, przypisy itd. itp. Jak widać nikt już teraz nie przepisuje tekstów w notatniku, ale tworzy dokumenty w edytorze tekstu. Podobnie ma się sprawa z CMS – za ich pomocą możemy wybrać szablon z wielu dostępnych, szablon tego jak chcielibyśmy aby nasza strona wyglądała. Po wybraniu szablonu należy uzupełnić go treścią konfiguracyjną, która “oznajmi”, że strona została spersonalizowana pod nasze potrzeby.
Aby zacząć tworzyć własną stronę w oparciu o CMS należy zadziałać w oparciu o poniższą listę:
- wybrać CMS,
- znaleźć możliwość utrzymywania strony w Internecie tzw. hosting,
- wgrać instalator CMS na serwer hostujący naszą stronę,
- ustawić adres strony (domenę),
- uruchomić kreatora CMS,
- utworzyć bazę danych w której będą składowane treści naszej strony,
- ustawić login i hasło.
- I już… pozostało tylko sprawdzić, czy działa.
Spis treści
1. Wybrać CMS
Rodzajów CMS jest sporo. Można jednym tchem wymienić przynajmniej kilka najpopularniejszych: WordPress, Joomla, Drupal… Czy jest ich więcej?! Zdecydowanie tak. Nie można określić ich liczby, bowiem jest ona… nieokreślona. Poza CMS tzw. Open Source, czyli uwolnionymi od opłat licencyjnych za użycie, jest wiele dedykowanych CMS stworzonych pod potrzeby konkretnej organizacji (np. Interia, czy Allegro). Z tych najpopularniejszych i darmowych można przytoczyć poniższą listę 10 CMS, która ani nie jest skończona, ani nie wyczerpuje zagadnienia.
Tak więc, który CMS jest właściwy?! Trudno to określić. Należy zapoznać się z nimi i spróbować sobie odpowiedzieć, który najlepiej odpowiada naszym wymaganiom i potrzebom. Z wymienionych wyżej DNN i Umbraco zapewniają tzw. free trial, reszta na dzień dzisiejszy wydaje się być “darmowa”. Dlaczego darmowa w cudzysłowie?! Dlatego, że wiele rozszerzeń do tych CMS jest już płatna. To tak jakby budować tworząc szkielet, ale cała reszta czyli serce, wątroba i nerki… trzeba było już kupić. Tak samo jest z CMS’ami. Wiele dodatków jest darmowych, ale wcześniej, czy później natkniemy się na funkcjonalność, która będzie dla nas istotna, ale ona już będzie wiązała się z uiszczeniem opłaty za jej używanie.
W przypadku WordPress’a jest to np. kreator strony WP Builder Bakery, który posiadając możliwości modyfikowania wyglądu strony poza wybrany motyw wymaga zakupienia licencji do jego używania. Podobnie także program do tworzenia szablonów tzw. TemplateToaster.
My faktycznie oprzemy się na WordPress w zakresie tworzenia stron internetowych; nie dlatego, że jest on najlepszym CMS (bo zdecydowanie nie jest), ale dlatego, że zapewnia mnogość darmowych dodatków i z uwagi na jego popularność jest często wybierany przez początkujących. Część z tych osób już zostaje z nim do końca, bowiem zaspokaja on ich potrzeby w przeważającej części, stąd nie ma już “parcia” na zmianę.
Hosting
Hosting to miejsce na serwerze kontentu Internetowego (stron WWW), gdzie możemy umieścić naszą stronę. W zależności od jakości hostingu (czyli jakości i szybkości działania serwerów, jakości i szybkości łączy Internetowych do/od nich, umiejscowienia geograficznego) z różnym komfortem będzie się nam z niego korzystało. Trzeba tutaj znaleźć kompromis pomiędzy ceną za hosting i oczekiwaniami/jakością oferowaną.
W naszym przypadku dla celów studenckich wykorzystamy hosting uczelniany na serwerach CTO UŚ.
Domena
Domena to adres pod którym można nas znaleźć w Internecie. Tak jak np. Interia ma swoją stronę pod adresem www.interia.pl, a Amazon ma witrynę pod adresem www.Amazon.com, tak i my musimy mieć domenę naszej strony. Co prawda teoretycznie jest możliwość używania adresu pośredniego wskazującego na serwer hostingowy ze ścieżką dojścia do naszej strony, ale taki adres wygląda np. tak:
https://theta.us.edu.pl/~utracki/html_pages/www/
“Konia z rzędem” temu, kto chciałby zapamiętywać i używać taki adres strony www osoby o nazwisku Utracki. O ileż przyjemniej i wygodniej użyć np. poniższego stylu adresowania:
https://www.utracki.us.edu.pl/
Dużo łatwiejszy do zapamiętania i używania. Dlatego i tak samo studenci Ścieżki Eksperymentalnej w ramach Inżynierii Obrazu i Dźwięku otrzymają swój domenowy adres strony i będzie on powiązany i z UŚ (us.edu.pl) , i z wydziałem (wns) i ze studentem. A wygląda mniej więcej następująco:
https://student51.wns.us.edu.pl
Każdy ze studentów otrzyma dostęp do ww. hostingu, gdzie będzie już nań czekał CMS WordPress gotowy do konfiguracji. Jak widać, nie będzie trzeba już samodzielnie instalować go od podstaw. To już zostało wykonane w ramach przygotowania hostingu dla studenta. Zarazem punkty 3, 5 i 6 z naszej listy ToDo można już odhaczyć.
Login i hasło
W trakcie zajęć zostaną nadane studentowi dostępy do przyznanej mu strony o wskazanym adresie domenowym. To co student winien zrobić to “odzyskać” hasło do strony. Aby to uczynić należy wejść na przekazany adres strony. Przy pierwszym łączeniu jest możliwe, że przeglądarka “oburzy się” na nieznajomy/nieprawidłowy certyfikat.
Należy kliknąć na Zaawansowane…
I zaakceptować ryzyko, kontynuuj…
W tym przypadku jest to spowodowane darmowym certyfikatem SSL, który nie jest poprawnie wystawiony dla każdej z domen i należałoby dokonać jego ponownej generacji. Nie stanowi to jednak ani zagrożenia dla nas, ani też nie musi być naprawiane.
Pojawi nam się strona podobna do tej poniżej:
Należy wtedy przejść do witryny konfiguracyjnej i przystąpić do “odzyskiwania” hasła. Fakt, hasło zostało nadane, lecz student go nie zna – za to powiązane zostały adres e-mail studenta z kontem WP.
Adresem naszej strony administracyjnej jest adres analogiczny do poniższego. Należy pamiętać o zmianie numeru 51 na nam przyznany.
https://student51.wns.us.edu.pl/wp-admin
Wdrożenie “odzyskania” hasła spowoduje wysłanie na adres e-mail studenta linku do ustawienia nowego hasła. Teraz już można ustawić swoje hasło do swojej strony.
Gdy to już zrobimy – można się zalogować do naszej strony ponownie wchodząc na adres strony administracyjnej. Loginem jest nasz adres e-mail, a hasło przed chwilą ustawiliśmy.
Następne kroki już w na najbliższych zajęciach.